Türkiye 6 Şubat günü gerçekleşen ikili zelzelenin yaralarını sarmaya çalışırken Borsa İstanbul ile ilgili kıymetli bir gelişme yaşandı. Felaketin üçüncü gününde Borsa İstanbul, 15 Şubat’a kadar süreçlere büsbütün kapatıldı. Fakat bu süreçte önemli kayıp yaşandı. Borsa İstanbul’un üç günlük bedel kaybı yüzde 16,2 düzeyine ulaştı. Bugüne kadar yaşananlara baktığımızda genel olarak reaksiyon olduğunu lisana getirmek gerekiyor.
Yapılan açıklamalarda süreçlerin 5 iş günü müddetle 14 Şubat akşamına kadar kapanacağı belirtildi. Buna ek olarak 8 Şubat tarihinde yapılan tüm buyruk ve süreçlerin iptal edildiği de aktarıldı. BİST tarafından yapılan açıklama şu biçimdeydi;
“Borsa İstanbul A.Ş. Borsacılık Faaliyetlerine Ait Asıllar Yönetmeliği’nin 39 uncu unsurunun 1 inci fıkrası uyarınca Hisse Piyasası ile Vadeli Süreç ve Opsiyon Piyasası bünyesindeki Hisse ve Hisse Endeksi Türev Pazarlarının 8 Şubat 2023 tarihinde saat 11:00 prestijiyle 5 iş günü müddetle (14 Şubat 2023 akşamına kadar) kapatılmasına ve kapatılan pazarlarda sağlıklı fiyat oluşumuna imkan sağlamayan düşük süreç hacmi de dikkate alınarak 8 Şubat 2023 tarihinde gerçekleştirilen tüm süreçlerin BİAŞ Yönetmeliğinin ‘Emirlerin ve Süreçlerin Borsa Tarafından İptali’ başlıklı 33 üncü unsurunun 1 – c bendi uyarınca iptal edilmesine karar verilmiştir.”
Borsa İstanbul neden kapandı?
Aslına bakacak olursak Borsa İstanbul’un kapanması çok da şaşırtıcı bir durum değil. Çünkü yatırımcılar, toplumsal medyada yaptıkları paylaşımlarda borsanın daha birinci günden kapatılması gerektiğini söz ediyorlar. Fakat bu türlü bir şey olmadı. Borsa İstanbul idaresi, birinci kademede açığa satışları yasaklama üzere tedbirler aldı lakin alınan bu tedbirler, Borsa İstanbul’daki paha kaybını engellemeye yetmedi.
Yukarıdaki grafikte, Bosa İstanbul BIST 100 endeksini görüyorsunuz. Bir müddettir hayli yeterli bir devir geçiren borsa, Kahramanmaraş’taki ikili sarsıntılar nedeniyle önemli satışlar yemeye başladı. Pazartesi gününü yüzde 1,35 kayıpla kapayan Borsa İstanbul, dün yüzde 8,62 paha kaybı yaşadı. Son 24 saatteki bedel kaybı da yüzde 7’nin üzerinde olunca, 6 Şubat’tan bugüne dek olan toplam bedel kaybı yüzde 16’nın üzerine çıktı. Hal bu türlü olunca Borsa İstanbul’un kapatılmasına karar verildi.
Borsanın neden kapanması istendi?
Deprem üzere olağanüstü durumlarda borsanın düşüş göstermesi şaşılacak bir durum değildir. Borsa İstanbul’da yaşanan durum da olağandı. Lakin borsanın kapatılmaması işleri karıştırdı. Yatırımcılar, Twitter üzere mecralarda “#borsadaislemleriptaledilsin” üzere etiketlerle binlerce paylaşım yaptılar. Bugüne dek direnen Borsa İstanbul, bugün prestijiyle beklenen kararı almış oldu.
Fırsatçılar burada da kendini gösterdi: Çimento ve inşaat şirketleri değerlendi!
Yukarıdaki ekran manzarasında, Türkiye’de çimento üretimi yapan şirketlerin paylarındaki fiyat değişimlerini görüyorsunuz. Tabloyu bir örnekle anlatıp, daha güzel anlamanızı sağlayalım: “KONYA”, Konya Çimento isimli şirketin pay senetleri 24 saatlik periyotta yüzde 10 yükseliş gösterdi. Durum yalnızca Konya Çimento’dan ibaret de değil. Niğde Beton Sanayi, Çimbeton, Afyon Çimento, Oyak Çimento ve Nuh Çimento üzere öteki çimento şirketleri de bedel kazandı. Çimento şirketlerinin neredeyse tamamı, iki günlük süreçte yüzde 20 civarı değer kazandı.
Bu olayı daha kolay bir formda anlatalım. Enkaz çalışmaları tamamlandıktan sonra sarsıntıdan etkilenen tüm kentlerde yine inşaatlar yapılacak. Haliyle çimento fabrikaları büyük işler alacaklar ve üretimi hızlandıracaklar. Sözün tam manasıyla fırsatçılar, önümüzdeki periyotta yaşanacak olayları şimdiden göz önünde bulundurup, çimentonun değerleneceğine emin oldular ve pay alımları yaptılar. O gün geldiğinde talebin artması nedeniyle çimento şirketleri kıymetlenecek, hisseler yükselecekti. Kendileri de kar etmiş olacaktı…
Geçmişe dönelim: 17 Ağustos zelzelesinden sonra borsada ne olmuştu?
*17 Ağustos 1999’da gerçekleşen sarsıntıdan kalma bir imaj.
Türkiye büyük bir zelzelesi birinci sefer yaşamıyor. Örneğin; 17 Ağustos 1999 depremi. O periyotlar İstanbul Menkul Değerler Borsası (İMKB) olarak isimlendirilen borsa, zelzeleden çabucak sonra kapatılmıştı. 26 Ağustos 1999 Perşembe gününe kadar da kapalı kalmıştı…
Kaynak: Webtekno