Bulgaristan sonuna kadar uzanan ve Çatalca’dan başlayan Istranca Dağları’ndaki mor yapraklı ormangülleri açtığında Trakya’ya bahar gelmiş demektir. Tabiatın, yeşilin binbir tonuyla bezendiği bu mevsim, Trakya’nın bahar bayramı hıdrellezin de müjdecisidir. Trakya’daki hıdrellez kutlamalarının merkezi Edirne ve Kırklareli’dir… Hıdrellez coşkusunda Trakya rotamıza, benim de memleketim olan Kırklareli’nden başlayalım…
Kıtalar ortasındaki uygarlık dolaşımlarına giden yollar üzerindeki pozisyonuyla Kırklareli’ne ‘köprü kent’ tabiri çok yakışır. 50 kilometreyi bulan doğal kumsallara sahip kentte kıyı yerleşimleri pastoral birer tablo hoşluğunda. Kıyıköy’den Limanköy’e uzanan rota, oksijen yüklü havasıyla ruhunuzu ve vücudunuzu yenilemek için ülkü. Bulgaristan hududuna yalnızca 12 kilometre uzaklıktaki İğneada’da ise sizi bir yeryüzü mükemmeli bekliyor: Longoz ormanları. Karadeniz’le irtibatlı gölleri, dere kenarı kumulları ve subasar ormanlarıyla ender görülen bu doğal alanda buraya has pek çok bitki tipi yaşıyor.
Istranca’nın sembolü mor ormangülleri muhafaza altında.
Kırklareli, mağaracılık için de bir cennet. Demirköy – İğneada yolundan ayrılarak ulaşılan Dupnisa Mağarası’nın yaşı 3-4 milyon yılla ölçülüyor. İçinde bir yeraltı ırmağı saklayan mağara, 3.5 kilometreye ulaşan derinliği ve harikulâde sarkıt – dikit oluşumlarıyla son derece etkileyici.
Kırklareli’nde yüzyıllardır kutlanan hıdrellez, tüm kenti kapsayacak ve günlere yayılacak halde Karagöz Kültür Sanat ve Kakava Festivali’ne dönüşmüştü. 20 yıldan fazla müddettir kutlanan bu renkli şenliği iki yıldır pandemi engelliyor. Mayıs ayında hıdrellezle birlikte kutlanan şenlikte ünlü müzisyenler konserler veriyor, at arabası süsleme ve en hoş bahçe yarışı üzere renkli etkinlikler düzenleniyordu. Edirne’deyse hıdrelleze denk gelen 5-6 Mayıs şenliklerinin ismi Kakava’dır…
Pandemi nedeniyle iki yıldır yapılamasa da ritüelleri anlatayım size: Ateşlerin yakılmasıyla başlayan şenlikler, çeşitli yiyeceklerin dağıtılması ve dans şovlarıyla sürer. Kutlamalar, tarihi Kırkpınar Güreşleri’nin yapıldığı Sarayiçi Meydanı’nda gün uzunluğu devam eder. Edirne mahallelerinde cümbüş gece yarısına dek bitmez. Kakava Şenlikleri’nin ikinci günü, Edirneliler sabah gün doğarken Tunca Nehri’nin kıyısına akın eder. Irmak suyuyla yüzlerini yıkar, daha sonra müzikler ve danslar eşliğinde eğlenmeyi sürdürürler. Kakava Şenlikleri’ne katılanlar tıpkı vakitte ırmağa çiçek ve para bırakıp dilekte bulunur. Irmağın kıyısına evlilik dilediği için gelinlikle gelenler de olur. Trakya ve Balkan kökenli bu kutlama ve cümbüşler, 5 Mayıs akşamı başlayıp sonraki gün gece yarısına kadar devam eder.
BİLİYOR MUYDUNUZ?
Trakya; biri Enez, oburu Vize’de olmak üzere iki Ayasofya’ya sahip. Eski bir Bizans kilisesi olan Vize Ayasofya’sı (üstte) Osmanlı periyodunda Gazi Süleyman Paşa Camisi’ne çevrilmiş. Edirne’deki Enez Ayasofya’sı ise (aşağıda) Fatih Mescidi ismiyle biliniyor.
ÖLÜMSÜZLÜK SUYU
Çeşitli kaynaklara nazaran Hızır ve İlyas peygamberler ölümsüzlük suyunu aramaya çıkmış ve bu suyun kaynağını bulup içerek ölümsüzlüğe kavuşmuş. Hızır karada, İlyas denizde gereksinimi olanların yardımına koşarmış. İşte bu yüzden her yıl hıdrellezde dilekler tutuluyor.
Hızır, İlyas peygamberlerin girmesi için konutlar temizlenip pencereler açık bırakılıyor. Dahası vücutlar temizleniyor, en hoş giysiler giyiliyor. Ateşler yakılıp sırayla üzerinden atlanıyor. Halaylar çekilip müzikler söyleniyor. Renkli kâğıt ve bezlere dilekler yazılıyor, gül ağaçlarının koluna asılıyor. Evlenmek isteyen genç kızlar kapı önlerine gelinliklerle çıkıyor. Çocuklar zurna ve darbukalarıyla mahalleleri coşturuyor. Tek göz bir konut hayal edenler ya da çocuklarının üniversiteyi kazanmasını isteyenler dileklerini kumsallara, yakında kumsal yoksa bahçedeki bir avuç toprağa çiziyor. Rahmet ve bolluğun simgesi olan deniz suları şişelere dolduruluyor ve 41 çakıl taşıyla birlikte bir yıl boyunca saklanıyor. Dileği gerçekleşenler bir yıl sonra taşlarını dualarla geri alıyor. Hıdrellez, Türkiye’de coşkunun ve umudun ismi oluyor.
Kaynak: Hürriyet