Zaman vakit kimi tartışmalara neden olsa bile kolesterol, bedenimiz için en gerekli yağ cinslerinden bir adedidir. Suda çözülmediği ve kana kendi kendine karışmadığı için HDL ve LDL olarak isimlendirilen iki farklı lipoprotein tarafından taşınmaktadır. Halk ortasında makus kolesterol olarak da bilinen LDL, kolesterolü kan deveranı içerisinde taşıyan lipoproteindir ve kandaki oranı son derece değerlidir.
LDL kolesterol yüksekliği sonucunda pek çok damar ve kalp hastalığının önü açılabilir. Vakit zaman artması olağan görülse bile daima bir yükseklikten bahsetmek riskli olabilir. Bu nedenle kan analizi ile belli aralıklarda ölçülmesi ve şayet doğal yollarla düşürülemiyorsa tedavi uygulanması gerekebilir. Gelin LDL kolesterol nedir yakından bakarak düşüklüğü ve yüksekliği ne manaya gelir sorusunun karşılığını arayalım.
Temelden başlayalım, LDL kolesterol nedir?
Safra asitlerinin üretilmesinde değerli bir role sahip olan kolesterol, karaciğer başta olmak üzere pek çok farklı organda bulunur. Suda çözülmeyen ve kendi kendine kana karışmayan mumsu yapıda bir yağ olduğu için lipoprotein olarak isimlendirilen moleküller tarafından taşınır. Bunlar HDL ve LDL olarak isimlendirilir.
HDL lipoprotein güzel kolesterol olarak anılır zira kolesterolü bedenden atılması için tekrar karaciğere taşır. LDL lipoproteini ise kolesterolün kan damarları içinde sirkülasyonunu sağlar. Kötü kolesterol olarak anılır zira kolesterolün kan sirkülasyonunda yüksek olması nedeniyle pek çok farklı kalp ve damar hastalığı oluşabilir. Kısaca LDL kolesterol olarak da bilinir.
İdeal LDL kolesterol bedeli kaç olmalı?
Sağlıklı bir yetişkin bireydeki ideal LDL kolesterol pahası 130 mg / dL altında olmalıdır. Toplam kolesterol ise 200 mg / dL altında olmalıdır. 130 mg / dL altı olağan, 130 – 159 mg / dL ortası sonda, 160 mg / dL ve üzeri ise riskli kabul edilmektedir. Kalp ve damar hastalığı olanların, bu alanda daha evvel operasyon geçirmiş olanların ve diyabet hastalarının çok daha düşük bir LDL kolesterol pahasına sahip olmaları hedeflenir.
Herkes LDL kolesterol ölçtürmeli mi?
Uzmanlar, 20 yaşından büyük olan herkesin rastgele bir sağlık sorunu olmasa bile en azından beş yılda bir LDL kolesterol ölçümü yaptırmasını öneriyor. Zaten LDL ile HDL, total kolesterol ve trigliserit birlikte ölçülerek kıymetlendirilir. Şayet şahısların sahip oldukları öteki hastalıklar varsa daha sık ölçüm yaptırmaları gerekmektedir.
Ender görülen LDL kolesterol düşüklüğü ne manaya gelir?
Genel olarak baktığımız vakit LDL kolesterol düşüklüğü üzere bir durum kelam konusu değildir. Zira zati bu bedelin olabildiğince düşük olması istenir. Ancak tabipler, kan analizinde görülen öteki bedellerle birlikte çok düşük bir LDL kolesterol gördükleri vakit farklı hastalıklardan şüphelenerek yeni testler isteyebilirler.
Önemli bir risk olarak görülen LDL kolesterol yüksekliği ne manaya gelir?
Genel olarak sağlıklı bireylerde LDL kolesterol kıymetinin 130 mg / dL ve altında olması beklenir. Bu bedelin üzerine çıktığı anda risk başlar. En tehlikeli eşik ise 160 mg / dL üzeridir. LDL kolesterol kıymeti bu eşiği geçen şahıslar yüksek riskli kabul edildikleri için yakından izlenir.
Yüksek LDL kolesterolün bir risk olarak değerlendirilmesinin nedeni, damar sertliği oluşturmasıdır. Bir anda değil ancak vakit içinde yavaş yavaş damarları sertleştirerek kalp krizine, inmeye, böbrek hastalıklarına neden olabilir. LDL kolesteroldeki her 10 mg / dL artış, kalp krizi riskini yüzde 20 oranında arttırmaktadır.
Peki LDL kolesterol neden yükselir?
- Ailesel hiperlipidemi yani kan yağlarındaki yükseklik
- Diyabet
- Hipertansiyon
- Böbrek hastalıkları
- Karaciğer hastalıkları
- Pankreas iltihabı
- Tiroid bezi hastalıkları
LDL kolesterol yükselmesine neden olan hastalıklar bu formda. Aslında genel olarak LDL kolesterol yükselmesinin asıl nedeni kişinin hayat stilidir. Hareketsiz hayat, sıhhatsiz beslenme, sigara kullanımı nedeniyle LDL kolesterol yükselmektedir. Bu nedenle kıymeti yüksek şahısların birinci olarak ömür usulünde değişiklik yapması önerilir.
LDL kolesterol yüksekliği belirtileri nelerdir?
- Göz etrafında yağ bezeleri
- Göğüs ağrısı
- Nefes darlığı
- Sürekli halsiz hissetme
- Sürekli yorgun hissetme
- Baş dönmesi
LDL kolesterolü yüksek olan şahıslarda görülen belirtilerden kimileri bu haldedir fakat birçok vakit kişi iş işten geçene kadar bu çeşit bir sorunu olduğunun farkına varmaz. Eğer kimi damarlar çok fazla daraldıysa ya da sertleştiyse bölgesel ağrılar görülebilir. Etkilenen kalp damarları varsa göğüs ağrısı, etkilenen bacak damarları varsa bacak ağrısı görülebilir.
Tıbbi tedavi dışında LDL kolesterol nasıl düşürülür?
- Sigarayı bırakın.
- Kilo verin ve nizamlı antrenman yapın.
- Beslenme halinizi değiştirin.
Sigarayı bırakın:
Sigara tüm kötülüklerin anası olduğu üzere damar sertliğinin de bir numaralı nedenidir. Sigara içen şahıslarda damar yapısı bozulur, kolesterolün damar duvarında birikme mümkünlüğü artar ve bu nedenle de plak oluşur. Kişinin yalnızca sigarayı bırakması bile LDL kolesterolün yüzde 20 oranında düşmesini sağlar.
Kilo verin ve tertipli antrenman yapın:
Kişinin fazla kiloları arttıkça LDL kolesterolü de bir o kadar artar. Vücut tartısının fazla olması demek, sıhhatin bozuk olduğu manasına gelir. Özellikle hareketsiz hayat stiline sahip olan kilolu şahıslarda bu risk çok daha fazladır. Nizamlı antrenman yaparak fazla kilolardan kurtulmak, LDL kolesterol üzerinde olumlu tesir yapacaktır.
Beslenme biçiminizi değiştirin:
Hayvansal besinleri, şarküteri eserlerini, tereyağı üzere hayvansal yağları, sakatat eserlerini, doymuş yağları, trans yağları, yağlı ve unlu mamulleri büsbütün hayatınızdan çıkarın. Süt eserlerinde yarım yağlı ya da yağsız olanları tercih edin. Zerzevat, tahıl ve bakliyatlara yönelin. Posa açısından güçlü besinler tüketerek fazla kolesterolün bedenden atılmasını sağlayın.
Ne vakit doktora gitmek gerekiyor?
Vücudumuz birçok vakit iş işten geçene kadar bir belirti göstermediği için LDL kolesterol kuşkusu ile kimse kolay kolay doktora gitmiyor. En doğrusu, tertipli olarak kan analizi vermektir. Bunun yanı sıra bedeninizi uygun tanımalı ve olağan olmayan bir durum hissettiğiniz vakit muayene olmalısınız.
Farkında olmadan büyük risk taşıyor olabileceğiniz LDL kolesterol nedir, yüksekliği ve düşüklüğü ne manaya gelir gibi merak edilen soruları yanıtladık. Anlattıklarımız sırf bilgilendirme gayelidir. Tüm sağlık mevzularında olduğu üzere LDL kolesterol hakkında da en gerçek ve size özel bilgiyi uzman bir doktordan almanız gerektiğini unutmayın.
Kaynak: Webtekno